Circa 535.000 huishoudens hebben nog een analoge stroommeter. De overheid wil die verplicht vervangen door een digitale meter. Kan dat zomaar? En waarom zijn mensen zo gehecht aan hun oude meter?
Feije Broersma koestert de analoge stroommeter in zijn woning. De elektriciteitsmeter gaat al 46 jaar mee. Zelfs na al die jaren loopt de meter nog steeds als een zonnetje. „En dankzij het salderen van de stroom van onze zonnepanelen zie je de meter in de zomer teruglopen. Aan het einde van de zomer is de meterstand soms zelfs weer terug op waar die in januari stond. Geweldig toch?” zegt Broersma.
Overtollige stroom
Maar vanaf 2027 mogen bezitters van zonnepanelen hun overtollige stroom niet meer salderen, oftewel wegstrepen tegen de elektriciteit die zij op andere momenten weer afnemen van hun energiebedrijf. Dat is voor de overheid een extra reden om alle oude stroommeters te laten vervangen door een digitaal exemplaar. Broersma heeft zo’n moderne meter tot nu toe buiten de deur weten te houden. „Vijf jaar geleden is ons er wel eentje aangeboden. Ik heb toen gevraagd of dat verplicht was. Maar dat bleek niet het geval”, vertelt de inwoner van Ryptsjerk.
Hij ging vorig jaar ook niet akkoord, toen er ineens een monteur met een digitale stroommeter voor de deur stond. „Ik had daar vooraf helemaal geen bericht van gehad. Dus hij is onverrichter zake weer vertrokken.” Zolang Broersma zijn oude stroommeter nog mag houden, doet hij dat. „Maar als het verplicht wordt om een digitale te nemen, dan mogen ze mijn analoge meter meenemen. Maar ik zou dat wel jammer vinden.”
Deur gewezen
Jurgen Wilms denkt er ook zo over. De makelaar uit Helmond heeft al ongeveer 17,5 jaar een analoge elektriciteitsmeter in zijn huis. Hij en zijn vrouw hebben monteurs die ongevraagd de meter wilden komen vervangen al vijf keer de deur gewezen in de afgelopen jaren.
Maar als Wilms straks verplicht afscheid moet nemen van zijn oude meter, dan doet hij dat. „Ik houd mijzelf natuurlijk aan de wet. Dat is geen discussie. Ik wil de meter echter zo lang mogelijk houden.”
Robuust
Terwijl het overgrote deel van Nederland al lang is overgestapt op een digitale elektriciteitsmeter, is er een groep huiseigenaren die juist zweert bij hun analoge meter. Directeur Ben Woldring van vergelijkingssite Gaslicht.com heeft wel een idee waarom zij hun oude meter koesteren. „Als zij zonnepanelen hebben, zien zij hun analoge stroommeter letterlijk terugdraaien bij zonnig weer. Het is een heerlijk gezicht als je meter niet vooruit, maar achteruit draait”, legt Woldring uit.
Deze zogenoemde ferrarismeters zijn ook robuust. Ze gaan vaak al tientallen jaren mee. De levensduur van moderne digitale meters is echter een stuk korter. De eerste ‘slimme’ meters zijn na enkele jaren alweer vervangen. Maar voor mensen die nog een analoge elektriciteitsmeter in huis hebben, lijkt er de komende drie jaar geen ontkomen meer aan.Vanaf dit jaar ploft een brief op de mat, waarin staat dat hun meter nu echt moet worden vervangen door een modern exemplaar.
Slimme meter
Deze consumenten hebben dan de keus uit een slimme meter, die hun energiebedrijf in staat stelt van een afstand te registreren hoeveel gas en stroom er wordt verbruikt in huis. Sommige mensen vinden dat geen fijn idee. Zij kunnen ook kiezen voor een digitale stroommeter, waarbij hun energieleverancier het verbruik niet kan volgen. Wie daarvoor kiest, moet nog wel steeds één keer per jaar de meterstanden doorgeven.
Het vervangen van alle analoge stroommeters is geregeld in de nieuwe Energiewet, die later dit jaar ingaat. Voor deze operatie wordt drie jaar uitgetrokken. Als iedereen straks een digitale meter heeft, kan alle beschikbare stroom volgens de overheid beter worden verdeeld over Nederland en kunnen storingen worden voorkomen. Ook de afschaffing van de salderingsregeling in 2027 speelt een rol bij het vervangen van oudere meters.
Aanmaning
Mensen zijn op basis van de Energiewet verplicht hun analoge meter om te laten ruilen voor een digitale. Doen zij dat niet, dan volgt een aanmaning. In extreme gevallen kan er een boete of dwangsom worden opgelegd.
Toch vraagt Woldring zich af wat er gebeurt als huiseigenaren hun goed werkende analoge meter per se willen houden en daarvoor naar de rechter stappen. „Dit gaat namelijk over iets wat achter de voordeur speelt.” Maar in België hebben tot nu toe alle personen die een digitale meter weigerden, hun rechtszaak verloren.
Niet houdbaar
Volgens Vereniging Eigen Huis is het vasthouden aan de ouderwetse stroommeters op termijn ook niet houdbaar. „Steeds meer van deze meters zijn aan het einde van hun technische levensduur”, legt woordvoerder Hans André de la Porte uit. „En door slijtage worden ze onbetrouwbaar. Dan moeten netbeheerders die meters gaan vervangen, en nieuwe draaischijfmeters worden niet meer gemaakt.” Als een analoge stroommeter kapot gaat, wordt die sowieso al vervangen door een digitale meter.
„Bovendien gaat het ‘verdienen’ met de oude terugdraaiende meter straks niet meer op. Dat is balen voor de meterhouders”, stelt Joyce Donat van de Consumentenbond. „We moeten anderzijds ook reëel zijn: de energiemeters van alle andere acht miljoen huishoudens werken zo ook niet meer.”
<FD.21.01.2025>
