LEEUWARDEN – Een eigen huis vinden is vooral voor potentiële starters snel moeilijker gewor- den. Het aantal jongvolwassenen in Fryslân dat nog thuis woont en een woning zoekt maar die niet kan vinden, is de afgelopen jaren explosief toegenomen. Vorig jaar ging het om 26,7 procent, tegen 14,3 procent in 2021.
Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de landelijke WoON-enquête 2024. In de westelijke provincies van het land en Flevoland is het probleem het grootst, maar Fryslân scoort het slechtst van de rest. Groningen zit op 25,6 procent (was 14,1), Drenthe op 24,1 (was 6,0), Overijssel op 23,3 (was 11,1). De meeste woningzoekenden waren dat al minstens een halfjaar.
Wachttijden voor een huurwoning zijn vaak lang, in de grotere steden soms tien jaar of langer. De relatief beperkte hoeveelheid beschikbare huurwoningen op de vrije markt is heel snel ‘weg’. Wie iets betaalbaars wil kopen heeft het lastig door stijgende lasten of aangescherpte hypotheeknormen. Dat bleek twee jaar geleden al uit onder meer een onderzoek van het AVROTROS-programma Radar .
Randstad
In de Randstad blijven nóg meer jongvolwassenen langer thuis wonen omdat ze geen geschikte woning kunnen vinden of betalen. Flevoland voert de lijst aan (31,6 procent), daarna volgen Noord-Holland (31,3) en Utrecht (30,7). In 2021 betrof het nog vooral een randstedelijk probleem, daarna heeft het zich snel verspreid over de rest van het land.
Als gekeken wordt naar álle volwassenen die binnen twee jaar zeggen te willen verhuizen maar niets kunnen vinden, dan betrof dat in 2024 bijna 10 procent. In 2021 was dat nog maar 6 procent. ‘Dat komt neer op bijna 900.000 mensen in 2021 en bijna 1,4 miljoen in 2024’, schrijft het CBS. De groep groeit al sinds 2012.
Dat een woning vinden lastiger wordt, geldt voor alle huishoudens. Na thuiswonende jongeren hebben alleenwonende mensen onder de veertig jaar de meeste moeite om een woning te vinden (14 procent). Ook alleenstaande ouders zoeken vaak tevergeefs (13 procent).
In het woensdag gesloten kabinetsakkoord over de voorjaarsnota wordt voorgesteld dat de huren voor sociale huurwoningen in 2025 en 2026 niet mogen worden verhoogd. De Woonbond noemt het voorstel ‘een groot succes voor huurders’, maar koepelorganisatie van woningcorporaties Aedes vreest dat corporaties nu minder nieuwe huizen zullen gaan bouwen en dat het vinden van een woning dus nog moeilijker zal worden. Voorzitter Liesbeth Spies zegt ,,zelden zo boos, verdrietig en teleurgesteld” te zijn geweest.
<FD.18.04.2025>
