DOKKUM – Het aantal mensen met schulden in het noordoosten van Fryslân neemt toe. De gemeente Noardeast-Fryslân wil sneller hulp bieden aan mensen die in de problemen zitten.
Het aantal huishoudens met schulden in Noardeast-Fryslân stijgt. In 2022 ging het nog om ongeveer 1160 huishoudens, in 2023 is dit aantal gestegen naar 1340, ongeveer 6,7 procent van het totaal aantal huishoudens in de gemeente. De toename is in lijn met de landelijke trend: in heel Nederland neemt het aantal gezinnen met problematische schulden toe. Vorig jaar was dat 8,8 procent.
De gemeente wil meer doen om huishoudens die in schuldproblemen raken zo vroeg mogelijk te bereiken, zodat de tekorten niet verder oplopen. Maandelijks krijgt de gemeente signalen van betalingsachterstanden van woningcorporaties, zorgverzekeraars, energiebedrijven en het waterbedrijf Vitens. Met deze meldingen in de hand zoeken ambtenaren van de gemeente vervolgens de gezinnen op om hulp te bieden.
Volgens wethouder Bert Koonstra is deze aanpak geborgd door de wettelijke voorschriften en niet in strijd met privacyregels. De schuldhulpverlening van alle gemeenten loopt via deze route.
Nutsvoorzieningen
Een van de achtergronden van de toename van het aantal huishoudens met problematische schulden is volgens Koonstra de oplopende rekening voor nutsvoorzieningen als energie, water en zorgverzekering. Door de hoge inflatie van de afgelopen periode zijn ook levensmiddelen duurder geworden. ,,Dat op dit stuit sjogge wy dat ek de wurkjende middenklasse somtiden yn ’e problemen komt.”
In 2023 kreeg de gemeente ongeveer 3,4 meldingen per maand per 1000 inwoners binnen. 19 procent van deze inwoners werd bereikt; 17 procent hiervan accepteerde het hulpaanbod. Dat aantal kan volgens Koonstra wel omhoog.
Een van de maatregelen is dat ambtenaren zich kunnen ontwikkelen en dat er beter naar buiten wordt gebracht hoe de gemeente burgers kan helpen die probleemschulden hebben. Er wordt hiervoor 16.000 euro vrijgemaakt. Verder blijft de gemeente volgens de wethouder experimenteren, evalueren en bijsturen om schuldenproblemen zo vroeg mogelijk te signaleren.
Preventie
Koonstra erkent dat de gemeentelijke organisatie beter kan waar het gaat om het contact met mensen die in de problemen zitten. Vorige week kwam dit ook naar voren in een landelijk onderzoek naar de Participatiewet en de moeizame relatie tussen gemeenteambtenaren en bijstandsontvangers.
Traditioneel worden ambtenaren niet geselecteerd op de specifieke vaardigheden die hiervoor nodig zijn, geeft ook Koonstra aan. Preventie is volgens hem heel belangrijk. ,,De tsjinsten moatte mei de tiid mei. Minsken yn ús omkriten komme net sa maklik nei bûten mei har soargen. Sy wolle de saak selstannich oplosse. In goed kontakt freget spesifike feardigens.”
Het belang van er vroeg bij zijn, wordt bevestigd door de ervaringen van hulporganisaties. Het probleem is dat mensen veel te lang blijven wachten. Dat levert veel stress en ellende op.
Als ze eenmaal uit zichzelf bellen, is de wanhoop vaak wel nabij, zo zei onlangs directeur Jerzy Soetekauw van Humanitas. Deze organisatie heeft landelijk duizenden vrijwilligers die helpen bij schulden.
<FD.12.11.2024>
